Членот на Државниот совет, Ваљдета Вукељ беше дел од групата што оствари студиско патување во Белград, Србија.
Целта на студиското патување беше посета на институции кои постапуваат со деца во ризик и институции од областа на социјалната заштита, заради размена на искуства и практики на постапување со деца во ризик. Учесници на оваа патување беа претставници од Министерство за Труд и Социјална политика, Завод за социјални дејности,
претставник на НВО , преставници од локалната заедница и претставник на UNDP кои беа и организатори на оваа посета.
Посета на на детското засолниште во Белград
Засолништето нуди два вида услуги за деца и млади:
• Услуга за сместување во прифатилиште за привремено згрижување деца и млади лица во кризни ситуации (до 48 корисници)
• дневна услуга за обезбедување на привремени или повремени интервенции и задоволување на непосредните потреби на децата и младите кои се во улична ситуација и доброволно ја бараат или се согласуваат со оваа услуга (до 30 корисници)
Годишниот број на корисници е 400-600 деца и млади, а потребата за грижа што ја обезбедува Засолништето секоја година расте. Засолништето нуди брза и ефикасна интервенција, идентификација на детето, откривање на акутни проблеми, примена на мерки за заштита и реинтеграција во социјалната средина. Засолништата се сметаат за еден од најодржливите пристапи за изнаоѓање долгорочни решенија за децата на улица, бидејќи им обезбедува безбедни услови во кои тие можат да се фокусираат на својата иднина. Тим од стручни работници и центри за социјална работа, заедно со детето и неговиот старател (или законски застапник) ги проценуваат потребите на секое дете, со што започнува процесот на воспоставување стабилен живот. Во прифатилиштето децата добиваат помош и поддршка во надминување на кризни ситуации; воспоставување безбедна и стабилна семејна средина и континуирано образование; развивање потенцијал и знаење преку различни образовни програми.
Посета на прифатилиште-шелтер центар за деца во Белград
Услуга сместување во прифатилиште-шелтер центар обезбедува привремена и целосна грижа и сместување за деца и млади од двата пола, на возраст од 7-18 години, од Белград, како и деца од цела Србија кои се на територијата на Белград.
Децата се упатуваат во шелтер службата од надлежните центри за социјална работа, судските органи (суд и обвинителство) и органите на МВР со помош на центарот за социјална работа. Децата се примаат 24 часа на ден во текот на целата календарска година. Детето останува во прифатилиштето додека не се најде најдоброто решение за долгорочно сместување и грижа за него, со почитување на правата и интересите на детето. Во соработка со институција, центарот за социјална работа го одредува најдоброто решение за секое дете. Услугата на прифатилиштето вклучува сеопфатна грижа за децата преку следниот систем на активности:
1. хигиенско-здравствен третман и заштита
2. опсервационо-дијагностички третман
3. воспитно-образовна индивидуална и групна работа
4. социотерапија
5. примена на техники и вештини од CBT и REBT
6. вклученост и поддршка во процесот на професионална обука
7. психолошки работилници
8. работно-физички и рекреативни активности
9. креативни работилници
Континуираната грижа во прифатилиштето развива свест за трајност, што е предуслов за изнаоѓање одржливи и долгорочни решенија за детето во соработка со центарот за социјална работа, пред се преку обид за повторно обединување на детето со семејството (доколку е тоа безбедно и во негов најдобар интерес), наоѓање соодветно сместување или форми на независно живеење.
ДНЕВЕН ЦЕНТАР
Капацитетот на дневниот центар е до 30 деца, а престојот е достапен секој работен ден од 08:00 до 16:00 часот во текот на целата година. Под поимот „деца во улична ситуација“ првенствено се подразбираат деца чиј живот и
работа зависи од улицата, без разлика дали се сами, со своите врсници или со своето семејство, но и поширока популација на деца кои имаат воспоставено силни врски со јавните површини и за кои улицата игра важна улога во секојдневниот живот. Во согласност со индивидуалниот пристап кон секое дете, услугата за пријавување ги
обезбедува следниве видови грижа и заштита:
1. утврдување на идентитетот;
2. хигиенска грижа и здравствена заштита (која им помага на децата да развијат одговорност за сопственото и туѓото здравје);
3. психо-социјална поддршка;
4. помош и посредување во обезбедувањето на достапност на други услуги (како што се здравствени, образовни, социјални, правни, итн.);
5. обезбедување оброци;
6. обезбедување услови за одржување на лична хигиена (чиста гардероба и средства за лична хигиена, со што се развиваат навики за редовно одржување на хигиената);
7. набавка на облека и обувки и обезбедување услови за нивно одржување;
8. едукација на детето за стекнување основни животни вештини преку индивидуално- советување, работа во групна работилница и други едукативни активности (развивање мотивација за почеток или продолжување на школувањето, помош во исполнување на училишните обврски; развивање вештини за мирно решавање проблеми, комуникациски вештини, вештини за самозаштита, вештини и знаења потребни за живот и работа надвор од институцијата).
Засолниште за деца „БЕЗБЕДНА ДЕТСКА КУЌА“
Засолништето за деца „БЕЗБЕДНА ДЕТСКА КУЌА“ се грижи за деца и млади загрозени од семејните и животните околности. Нивниот престој е ограничен и привремен, додека не се реши кризната состојба или не се најде потрајна форма на заштита на детето. Корисници на услугите „Безбедна детска куќа“ се: деца жртви на насилство, напуштени,
запоставени и малтретирани деца, деца без соодветна родителска грижа, деца принудени на работа кои живеат на улица, како и малолетници кои се жртви на човечки трговија со луѓе. Мисијата на „Безбедна детска куќа“ е акутна грижа за децата, запирање на насилството што тие го трпат во семејството, обезбедување поддршка и соработка со други
институции, се со цел на детето да му се обезбеди живот кој обезбедува оптимални услови за непречен раст и развој.
Сигурната куќа може да прими 18 деца на возраст од 4 до 18 години.
ЦЕНТАР за социјална работа во Нови Сад:
Центарот за социјална работа во Нови Сад ги нуди следните услуги:
Права на финансиска поддршка:
• Еднократна финансиска помош,
• Парична социјална помош,
• Додаток за помош и нега на друго лице,
• Зголемен додаток за помош и нега на друго лице,
• Право на посебен паричен надоместок – за родители кои згрижуваат дете кое е корисник на право на зголемен додаток за туѓа нега и помош.
ЗАШТИТА НА ПРАВАТА И ИНТЕРЕСИТЕ:
1. ДЕЦА И МЛАДИ:
-Од средини каде што е нарушен нивниот раст и развој,
– Од занемарување и злоупотреба,
– Во постапките пред судот и судскиот систем,
2. ВОЗРАСНИ И СТАРИ ЛИЦА:
– Во состојба на потреба од поддршка и грижа,
– Во ситуации на семејно насилство,
– Во судските постапки,
Центарот за социјална работа ги нуди и следните услуги:
• Услуги за помош во домот,
• Користење на дневен престој,
• Сместување со други семејства,
• Сместување во домови,
• Сместување во безбедна детска куќа,
• Сместување во Куќата на безбедна жена.
• Право на родителски додаток
• Сместување во Прифатилиште
• Работа со семејства на идни згрижувачи и посвоители
• Работа со деца со нарушено поведедение
Засолниште/прифатилиште за возрасни и стари лица:
Засолништата за возрасни и стари лица обезбедуваат привремено сместување, задоволување на основните потреби, пристап до други услуги во заедницата и временски ограничени интервентни услуги во кризни ситуации на кои им е потребна итна безбедност. Услугата за сместување во прифатилиштето може да трае најмногу шест месеци. Под прифатен центар за возрасни и стари лица се подразбира прием и згрижување на лица кои се бездомници и во други случаи во кои е потребна организирана грижа додека не можат да се вратат во нивното место на живеење или додека не се обезбеди друга форма на социјална заштита. определено за нив.
РЕПУБЛИЧКИ Завод за социјална заштита во Белград
Дејноста на Републичкиот Завод за социјална заштита се заснова на почитување и унапредување на човековите права и универзалните етички и професионални вредности, притоа почитувајќи го принципот дека општеството треба да му обезбеди можност на секој поединец активно да учествува во развојот на заедницата на која тој припаѓа.
Работата на Заводот се заснова на следните принципи:
-Холистички и интегративен пристап кон социјалната заштита
-Еднаквост и недискриминација
-Соработки и партнерства
Во системот на социјална заштита, Заводот го промовира практикувањето на социјалната работа, а тоа е: индивидуализирана, соодветна на потребите и капацитетите на корисниците и заснована на најголемо можно учество на корисниците врз основа на силните страни и способностите на корисникот и има за цел да го поттикне и зајакне
корисникот со помош на сопствените ресурси и ресурсите на локалната заедница способни да одговорат на промените и новите предизвици кои се појавуваат во околината, т.е. на промените во потребите на корисниците,ја препознава важноста на природната средина на корисникот, а пред се семејната средина за детето ги почитува културните и сите други разлики на корисниците и нивните семејства (културно компетентна практика).
На 22 септември 2022 година, Републичкиот завод за социјална заштита, во соработка со Министерството за труд, вработување, бранители и социјални работи, беше домаќин на колеги од Македонија како дел од нивната студиска посета на Србија, која се фокусира на услуги за поддршка на деца на улица. ситуација, како и за децата кои се во судир со
законот.
Директорот на Републичкиот завод за социјални работи Марко Тодосиќ ги поздрави гостите и го изрази своето задоволство што имаме можност за соработка и размена на искуства и им посака добредојде на неговите колеги.
Согласно интересите и целта на студиската посета, на гостите прво им се обрати нивната колешка Весна Миросављевиќ од Министерството за труд, вработување, бранители и социјала, која ги запозна колегите од Македонија со системот за социјална заштита во Р. Србија и нејзината законодавна рамка.
Потоа се отвори дискусија во пријателска и охрабрувачка атмосфера, водена од колешката Нада Шарац од Републичкиот завод за социјални работи, а во дискусијата покрај дискусијата за шелтер службата и потребите на децата на улица ситуација, се разговараше и за многу други теми, меѓу кои и за системот на акредитација, лиценцирање, стандардизација на услугите итн.
